استادیار گروه تاریخ و تمدن اسلامی و ادیان، دانشگاه پیام نور ، ایران.
10.22111/jrm.2022.7386
چکیده
مقاله حاضر به بررسی دیدگاه ابن خلدون به تأثیر عصبیت و دین اسلام در شکل گیری و انحطاط تمدن اسلامی می پردازد.با توجه به اینکه دین اسلام در بستر عصبیت عربی ظهور کرده، لذا این سوال مطرح است که در تحلیل تمدنی ابن خلدون، دین اسلام چه مواجهه ای با عصبیت عربی داشته است و در فرایند تاریخی تمدن اسلامی، عصبیت و دین اسلام چه تأثیری بر شکل گیری و بعد انحطاط آن داشته اند؟ در پاسخ به این سوال،به عنوان فرضیه می توان گفت که دین اسلام با تعدیل عصبیت عربی،امکان تمدن سازی را فراهم نموده و با بازگشت قبیله گرایی و عصبیت صرف قبیله ای، تمدن اسلامی رو به انحطاط رفته است.یافته های این پژوهش حاکی از این است که از دیدگاه ابن خلدون،تمدن در نقطه عدالت به وجود می آید و وقتی از این نقطه خارج شد، رو به انحطاط می گذارد. از دیدگاه وی،دین اسلام با عطف توجه عصبیّت عربی به حق و راستی، نیروی آن را دو چندان کرد و با تکیه بر نیروی شدید آن به سرعت در کشورهای دیگر توسعه یافت و موجب ایجاد تمدن عظیم اسلامی شد اما بعد از دوره خلفای راشدین، به تدریج با کنار گذاشتن اصول دین اسلام و بازگشت به قبیله گرایی، تمدن اسلامی رو به سوی انحطاط رفت.در مقاله حاضر با روش توصیفی-تحلیلی به تبیین دیدگاه فوق خواهیم پرداخت.
جعفرزاده, یوسف. (1401). دیدگاه ابن خلدون درباره نقش عصبیّت و دین در تمدن اسلامی. مطالعات ادیان و عرفان تطبیقی, 6(1), 77-93. doi: 10.22111/jrm.2022.7386
MLA
یوسف جعفرزاده. "دیدگاه ابن خلدون درباره نقش عصبیّت و دین در تمدن اسلامی". مطالعات ادیان و عرفان تطبیقی, 6, 1, 1401, 77-93. doi: 10.22111/jrm.2022.7386
HARVARD
جعفرزاده, یوسف. (1401). 'دیدگاه ابن خلدون درباره نقش عصبیّت و دین در تمدن اسلامی', مطالعات ادیان و عرفان تطبیقی, 6(1), pp. 77-93. doi: 10.22111/jrm.2022.7386
VANCOUVER
جعفرزاده, یوسف. دیدگاه ابن خلدون درباره نقش عصبیّت و دین در تمدن اسلامی. مطالعات ادیان و عرفان تطبیقی, 1401; 6(1): 77-93. doi: 10.22111/jrm.2022.7386